Naast de Omgevingswet is per 1 januari 2024 ook de nieuwe Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) in werking getreden. Het doel van de Wkb is een verbetering van de bouwkwaliteit. Ook is er meer controle tijdens de bouw. Dit betekent dat u als initiatiefnemer vóór u gaat (ver)bouwen na moet gaan of uw bouwwerk onder de Wkb valt. Dat kan in het Omgevingsloket.

Kwaliteitsborger

Als uw bouwwerk onder de Wkb valt, moet u een kwaliteitsborger – een onafhankelijke controleur – inschakelen. Uw aannemer of architect kan u hierbij helpen. De kwaliteitsborger kijkt mee van het plan tot de oplevering en controleert alle technische regels en kwaliteitseisen, precies op het moment dat het nodig is. Dit scheelt tijd, voorkomt fouten en geeft u als opdrachtgever meer bescherming tegen fouten of het pas later constateren dat een onderdeel niet aan de vereisten voldoet.

Wat verandert er?

De Omgevingswet knipt de bouwvergunning op in twee delen: een ruimtelijke en een technische vergunning. De ruimtelijke bouwvergunning gaat over de vraag of u op een bepaalde plek mag bouwen. Dat is vastgelegd in het gemeentelijke omgevingsplan. De technische bouwvergunning gaat over de vraag of uw bouwwerk voldoet aan de technische regels en kwaliteitseisen. Eerder werd de controle uitgevoerd door de gemeente. Onder de Wkb is dit een taak van de kwaliteitsborger.
Vanaf 1 januari hoeft u niet langer voor alle bouwwerken een technische bouwvergunning aan te vragen. Voor bijvoorbeeld een woonhuis, fietsbrug of eenvoudig bedrijfspand voldoet een bouwmelding bij de gemeente. Wel moet u bij deze bouwwerken, die vallen onder de zogenoemde gevolgklasse 1, een kwaliteitsborger inschakelen.

Welke stappen zet u als u wilt bouwen of verbouwen?

Wilt u in 2024 gaan bouwen of verbouwen? Dan moet u de volgende stappen nemen voordat de bouw kan beginnen.

Stap 1
U zoekt een architect, adviseur of aannemer om samen uw bouwplannen uit te voeren. Of misschien gaat u zelf bouwen. In alle gevallen is het van belang dat u eerst nagaat of u een omgevingsvergunning nodig heeft voor uw bouwplan. Dat kan via de website Omgevingsloket.nl.=

Stap 2
Als u een vergunning nodig heeft, moet u aangeven hoe uw bouwplan eruitziet en waar u het uiteindelijke bouwwerk voor wilt gebruiken. De gemeente toetst uw plannen aan het omgevingsplan en kijkt of het binnen de omgeving past.

Stap 3
Als uw bouwplan valt onder de zogeheten gevolgklasse 1, dan moet u voor u kunt gaan bouwen een onafhankelijke kwaliteitsborger inschakelen. Deze kwaliteitsborger kijkt of uw bouwplan aan de regels voldoet. Hij legt vast wat de risico’s zijn en welke maatregelen moeten worden genomen om te zorgen dat uw bouwplan uiteindelijk aan de regels voldoet. U kunt een kwaliteitsborger vinden op Omgevingsloket.nl.
Bij gevolgklasse 1 moet u denken aan woningen, verbouw of nieuwbouw, en eenvoudige bedrijfsgebouwen.
Of uw bouwproject onder gevolgklasse 1 valt, kunt u ook via Omgevingsloket.nl nagaan.
De kwaliteitsborger maakt een risicobeoordeling en legt controlemaatregelen vast in een zogenoemd borgingsplan. Met dit borgingsplan moet u, uw architect, adviseur of aannemer via het Omgevingsloket.nl een bouwmelding doen bij de gemeente. Bij de melding geeft u ook aan welke kwaliteitsborger u heeft gecontracteerd. 

Let op: de bouwmelding moet uiterlijk 4 weken voor u met de bouw start bij uw gemeente binnen zijn. Tijdens het bouwen of verbouwen zal de kwaliteitsborger de bouw controleren. 
Hij of zij kijkt of alles volgens de bouwtechnische regels verloopt. Als eventuele afwijkingen zijn aangepast, het bouwproject klaar is én aan alle regels voldoet, stelt de kwaliteitsborger een verklaring op.

Stap 4
Als het bouwproject klaar is en aan de regels voldoet, stelt de kwaliteitsborger een verklaring op. Deze verklaring stuurt u samen met het dossier dat de aannemer heeft gemaakt als gereedmelding naar de gemeente.

Stap 5
Twee weken na deze melding mag u het nieuwe project in gebruik nemen.