De Omgevingswet stimuleert dat u actiever en eerder wordt benaderd om mee te denken over nieuwe 
plannen in uw buurt. Op welke manier dat gebeurt, kan verschillen. De vorm waarin participatie 
plaatsvindt is onder de Omgevingswet niet vastgesteld. Daarover besluit de initiatiefnemer.

Wanneer en voor wie is participatie verplicht?

Overheden zijn verplicht om aan participatie te doen bij de voorbereidingen van een omgevingsvisie, 
omgevingsplan, omgevingsprogramma, projectbesluit, omgevingsverordening en waterschapverordening.

Een initiatiefnemer (diegene met een plan of idee) wordt aangemoedigd om aan participatie te doen, 
maar is dat niet verplicht. Er geldt één uitzondering: een gemeenteraad kan gevallen aanwijzen 
waarin participatie wél verplicht is. Het gaat dan om activiteiten die niet binnen het Omgevingsplan 
passen en waarvoor een vergunning nodig is. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer een ondernemer 
de bedrijfsbebouwing op de locatie wil omzetten naar woningen.

Belang inbrengen

Bij iedere wijziging van het Omgevingsplan hebben bedrijven, net als andere belanghebbenden, de 
mogelijkheid van inspraak en beroep. In het Omgevingsplan kan de gemeente meer lokaal maatwerk 
eisen op milieugebied. Bij de voorbereiding van het Omgevingsplan is de gemeente verplicht om aan 
participatie te doen. U kunt in beroep gaan tegen het Omgevingsplan als u het er niet eens bent.