Karakteristieken Nederweert – de ‘huidige situatie’

Buitengebied Nederweert

Nederweert maakt onderdeel uit van de Peel. Karakteristiek voor het buitengebied zijn:

  • verspreid gelegen buurtschappen en gehuchten
  • drie belangrijke natuurgebieden: de Groote Peel, het Weerterbos en Sarsven en de Banen en omstreken
  • de nog steeds zichtbare ontginningsgeschiedenis van de Peel
  • de waterrijke omgeving als onderdeel van het Midden Limburgse beekdallandschap.
  • het ‘kanalenkruis’, waar de Zuid-Willemsvaart, de Noordervaart en het kanaal Wessen-Nederweert elkaar kruisen.

De overzichtskaart (zie afbeelding) toont de karakteristieke deelgebieden. Deze kaart staat in de Omgevingsvisie Buitengebied. De Omgevingsvisie beschrijft het buitengebied en de plannen daarvoor. Het vasthouden en versterken van een eigen identiteit is verplicht bij iedere toekomstige ontwikkeling in het buitengebied. Hierbij werkt de gemeente samen met buurgemeenten.
De overzichtskaart (zie afbeelding) toont de karakteristieke deelgebieden. Deze kaart staat in de Omgevingsvisie Buitengebied. De Omgevingsvisie beschrijft het buitengebied en de plannen daarvoor. Het vasthouden en versterken van een eigen identiteit is verplicht bij iedere toekomstige ontwikkeling in het buitengebied. Hierbij werkt de gemeente samen met buurgemeenten.

Afbeelding: Bijzondere, kenmerkende elementen in buitengebied
Bijzondere, kenmerkende elementen in buitengebied

Kernen Nederweert

In de gemeente Nederweert liggen de dorpen Nederweert, Ospel, Ospeldijk, Nederweert-Eind en Leveroy. In het buitengebied ligt een aantal buurtschappen en gehuchten.

Nederweert en Budschop worden als de hoofdkern gezien. De kern Nederweert is van oudsher gegroeid tussen de kruising van de huidige Kerkstraat met de Brugstraat in het zuiden en de Kapelaniestraat in het noorden, en heeft haar historische structuur grotendeels behouden. De kern van Budschop is van oudsher gegroeid als een agrarische nederzetting. Door de aanleg van de Zuid-Willemsvaart is Budschop van Nederweert afgesneden. Rondom Nederweert en Budschop zijn in de loop van de tijd diverse woongebieden gerealiseerd.

Karakteristiek voor het dorp Nederweert is de kruising van de kanalen. De kern heeft twee bedrijventerreinen, en een aantal recente uitbreidingen van woonwijken. Het aanwezige openbaar groen geeft de kern een groene uitstraling.

Ospel is na Nederweert/Budschop de grootste kern binnen de gemeente. Ten noordoosten hiervan ligt Ospeldijk. De kern Ospel is van oudsher gegroeid langs oude linten, waarvan de verbindingsweg van Nederweert naar Meijel de belangrijkste is. De historische structuur is in Ospel grotendeels behouden. In de loop van de jaren zijn rondom Ospel een aantal woongebieden gerealiseerd. In Ospel is relatief weinig openbaar groen.

De kern Nederweert-Eind is ontstaan vanuit enkele boerderijen, gegroepeerd nabij de wegen Hulsen, Eind en Kruisstraat. Leveroy is een woonkern in het zuiden van de gemeente en maakt veel gebruik van voorzieningen in het nabij gelegen Heythuysen (gemeente Leudal). Leveroy heeft haar historische kern grotendeels behouden. Bij deze twee dorpen zijn kleine woonbuurten gebouwd.

Bij alle dorpen grenst het agrarische buitengebied direct aan de kern. De bossen en natuurgebieden liggen op relatief korte afstand.

Hoe denken de inwoners over het groen?

In de voorbereiding van dit Groenbeleidsplan is een enquête gehouden over het openbaar groen, en zijn gesprekken gevoerd met belangengroepen. Het blijkt dat de inwoners van Nederweert zich betrokken voelen bij het toekomstige groenbeleid.

Deze conclusie was duidelijk nadat een relatief hoog aantal inwoners de online-enquête had ingevuld. De eerste ideeën van de gemeente voor de thema’s biodiversiteit, klimaatadaptatie, recreatie, gezondheid & welzijn en samenwerking zijn door gemiddeld 70% van de respondenten positief beoordeeld. Dat is een enorme stimulans voor de gemeente om de ingeslagen weg voort te zetten.

Daarnaast hebben de respondenten een groot aantal ideeën ingestuurd. Hiervan heeft de gemeente gebruik gemaakt bij het schrijven van het groenbeleidsplan. Alle ideeën zijn afgewogen, en als dat mogelijk was opgenomen.

Er is een duidelijke voorkeur voor kwaliteit, door één respondent verwoord als “Liever één grote boom dan tien bomen die staan te kwijnen door tekorten.” Ook het belang van insecten wordt algemeen onderkend.

Over het thema ‘klimaatadaptatie’ is aangegeven dat er meer informatie gewenst is. Klimaatadaptatie blijkt voor veel mensen nog moeilijk in de praktijk te brengen.

Het veilig kunnen bewegen wordt voor de recreërende mens meermaals aangehaald. Een belangrijke opgave voor de gemeente is om dit recreëren allemaal mogelijk te maken in balans met de natuur: het een mag niet ten koste gaan van het ander is de algemene teneur.

Leuke ideeën worden ook geopperd als het gaat om gezondheidsbeleving, zoals een blotevoeten pad, Tai Chi- en yogalessen in de open lucht en een Tiny Forest.

Samenwerking en participatie wordt omarmd, al slaat één van de respondenten wel de spijker op de kop met zijn aanvulling: “Soms moet er ook gewoon knopen doorgehakt worden en actie ondernomen.”

De gemeente heeft de resultaten van de enquête gepubliceerd op haar website, en teruggekoppeld in het Groenoverleg en met de Themaraad. Zo weten de betrokkenen wat er met alle inbreng gebeurt.