Wat is het?

Vanaf de jaren ‘90 is de eikenprocessierups een probleem in Zuid-Nederland. In 1996 was er voor het eerst sprake van een plaag in Nederweert. Sinds een aantal jaren is het mogelijk preventief te bestrijden tegen de processierups. Met behulp van een spuitunit achter een tractor wordt een biologisch bestrijdingsmiddel de bomen in gespoten. Doordat de rupsen van het blad eten, krijgen ze het middel binnen en sterven al voordat ze brandharen krijgen. Om beschermde vlindersoorten te ontzien, pasten we de bestrijding van de eikenprocessierups in 2012 op een aantal punten aan.

Melding Eikenprocessierups(externe link)

Wat moet ik doen?

Preventief bestrijden

Binnen de gemeente Nederweert is vanaf het begin gekozen om preventief te bestrijden om zoveel mogelijk overlast te beperken. Nadeel is echter dat hier alle aanwezige rupsen (dus ook beschermde soorten) dood van gaan.

Doel

Doel van onze nieuwe aanpak is enerzijds te komen tot een bestrijding die goed aansluit op de huidige wetgeving die ons voorschrijft dat we bij de aanwezigheid van bepaalde vlindersoorten niet mogen spuiten. Anderzijds willen we zodanig bestrijden dat de overlast van de processierups in goede mate wordt aangepakt.

Preventief

De bestrijding kan op een aantal manieren plaatsvinden. Preventief is het mogelijk de bomen te bespuiten met een biologisch middel. Voordeel is dat er bijna geen overlast ontstaat doordat de rupsen vroegtijdig bestreden worden, dus voordat deze brandharen krijgen. Nadeel is dat op de bespoten bomen nagenoeg alle rupsen dood gaan, dus ook eventueel aanwezige beschermde soorten.

Nabehandelen

Naast de preventieve methode is het ook mogelijk de eikenprocessierupsen weg te zuigen of weg te branden. Dit noemen we nabehandelen. Voordeel van deze methode is dat hier geen andere rupsen door gedood worden. Nadeel is dat het wegzuigen of wegbranden duurder is, en dat we rupsen gaan behandelen die inmiddels brandharen hebben en dus al overlast kunnen veroorzaken.

Overlast

In voorgaande jaren hebben we de eikenbomen langs alle verharde en een groot gedeelte van de onverharde wegen en fietspaden preventief bespoten. Hierdoor is de afgelopen twee jaar de overlast door de eikenprocessierups aanzienlijk afgenomen. Door op minder locaties te gaan spuiten, lopen we kans meer overlast te krijgen en zal er meer nabehandeling plaats moeten vinden.

Beschermd

Door de nieuwe Voedsel en Waren Autoriteit zijn beheerkaarten vastgesteld met daarop beschermde en Rode lijst-vlindersoorten. De beschermde vlindersoorten die in Nederweert voorkomen, zijn strikt beschermd in het kader van de Flora- en Faunawet. Dat wil zeggen dat er niets gedaan mag worden wat gevaar oplevert voor deze soorten. Op locaties waar beschermde vlindersoorten voorkomen, gaan wij daarom alleen nog nabehandelen. Het betreft hier gedeelten van de wegen Banendijk, Kruisstraat, Moostdijk en Oude Dijk.

Bedreigd

Bij de Rode lijst-vlindersoorten gaat het om vlindersoorten die (ernstig) bedreigd zijn. Hiervoor geldt de algemene zorgplicht van de Flora- en Faunawet. Om locaties waar deze soorten voorkomen nog te mogen bespuiten, zullen we een gegronde afweging moeten maken tussen de te verwachten overlast en de mogelijke schade die toegebracht wordt aan deze soorten.

Monitoring

Door middel van monitoring willen we vaststellen of en hoeveel eipakketten van de eikenprocessierups aanwezig zijn. De monitoring gebeurt door een extern bedrijf. Dat bekijkt in de aanloopfase, tijdens en na afloop van de bestrijding een aantal malen de aanwezige eipakketten. De rapportage die hier telkens uit volgt, zal vervolgens een bijdrage leveren voor het bepalen van de te verwachten overlast en het te verwachten spuitmoment.

Compleet beeld

De monitoring van de eipakketten willen we op verschillende locaties uit laten voeren om zo een compleet beeld te krijgen van de te verwachten overlast. Pas na de eerste monitoring kunnen we een goede afweging maken waar we binnen de locaties met Rode lijst-soorten nog preventief kunnen bestrijden en waar we zullen moeten nabehandelen. De gebieden met Rode-lijst soorten zijn omgeving De Zoom, omgeving De Banen, omgeving de Groote Peel en omgeving Weerterbos.

Doordat we naar verwachting niet meer dan circa 6% van ons areaal eikenbomen gaan nabehandelen, zal de daadwerkelijke extra overlast waarschijnlijk minimaal zijn.